تحلیل آماری عملکرد دانه و صفات وابسته به آن در لاین های امیدبخش تریتیکاله تحت تأثیر تاریخ کاشت

به منظور تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت لاین های امیدبخش تریتیکاله، این تحقیق به صورت آزمایش کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان در دو سال زراعی  90-1389 و 91-1390 اجرا شد. عامـل اصلی چهـار تاریخ کـاشت (از پنجم آبـان به فـاصلۀ 15روز) و عـامـل فـرعی شامل چهار لاین امیـدبخش تریتیکاله بود. نتایج نشان داد که اثر سال برای روز تا ظهور سنبله و رسیدگی فیزیولوژیکی، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله و سرعت رشد دانه معنادار بود. اثر متقابل تاریخ کاشت×لاین، فقط برای شاخص برداشت، و اثر تاریخ کاشت فقط بر تعداد سنبله در متر مربع معنادار بود. تفاوت لاین­ها از نظر روز تا ظهور سنبله، شاخص برداشت، وزن هزاردانه، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله و دورۀ رشد دانه معنا دار بود. بیشترین عملکرد دانه با 6268 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت بیستم آبان به دست آمد. همبستگی عملکرد دانه به جز سرعت پرشدن دانه، با کلیۀ صفات مثبت و معنا دار بود. عملکرد دانه با تأخیر در تاریخ کاشت نسبت به محدودۀ زمانی مذکور، عمدتاً به دلیل کوتاه شدن دورۀ پر شدن دانه کاهش یافت. با توجه به تابع تعریف پلی نومیال تغییرات عملکرد دانه به عنوان تابعی از تغییرات تاریخ کاشت، 26 آبان به عنوان نقطۀ بهینۀ تاریخ کاشت تعیین شد.